Blog yazarlarının telif hakları

telif-hakkiİçerik açısından sıkıntı çeken internet sitelerinin yöneticilerinin ve üyelerinin, kaynak göstermeden veya kendi yazılarıymış gibi yayınladıkları eserler kanunlarımızda konunuyor mu? Blog yazıları da bu korumaya dahil mi? Blog yazarlarının yazdıklarının ve blogların önemsiz, ikinci görülmesi eğilimi nedeniyle, “beğenilen” bloglardan aşırma yapmada rahat davranıldığı gözlenmektedir. Fakat sanılanın aksine, özgün her eser, ister bir blogda isterse şaşalı bir web sitesinde yayınlamış olsun, 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu tarafından gerek cezai gerekse hukuki yönden korunmaktadır.

Bir eserin sahibinin kim olduğunun anlaşılabilmesi, öncelikle blogun kime ait olduğunun belli olmasına da bağlıdır. Bu nedenle yazılarının korunmasıni isteyen yazarların öncelikle bloglarından kim olduklarının anlaşılması gerekir. Bundan sonra yayınladıkları yazının alıntı mı yoksa kendilerine mi ait olduğu konusundaki işaret ve ifadelerin net olması gerekir. Alıntı yapılması konusunda yapılacak bir uyarı da sizin bu konudaki niyetinizi belli etmenizde etkili olacaktır. Ama belirtmeseniz de kanuni korumaya sahipsinizdir.

İzinsiz yayın ile ilgili en çok dikkat edilmesi gereken konulardan birisi ise, başka ortamda yayınlamaya ilişkin iznin “yazılı olması” gerektiği ile ilgilidir. Eseri yayınlayan kişi veya kurum, yazılı izinle yayın yaptığını ispat etmesi gereken taraftır. Bu nedenle başka uyuşmazlık çıkmaması için yazılı izin konusuna özen gösterilmelidir.

Eserin bir haber sitesinde, blogda, forumda, gazetede, dergide izinsiz yayınlanması halinde başvurabileceğiniz hukuki yol, haksız tecavüzün önlenmesi veya buna son verilmesi, maddi ve manevi hakların korunması ve tazmini talebiyle Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesine dava açmaktır. Bu mahkemenin kurulu olmadığı yerlerde, blog yazarları yerleşim yerlerindeki asliye hukuk mahkemelerinde aynı davayı açılabileceklerdir.

Aynı eylem ile ilgili başvurulabilecek cezai yollar da mevcuttur. Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu (FSEK) “birçok türde blog hırsızlığını” cezalandıran hükümler içerir. Buna göre eseri izinsiz yayınlanan kişi, yerleşim yeri Cumhuriyet Savcılığına dilekçeyle başvurarak suç duyurusunda bulunabilecektir. Bu başvuru esere yapılan tecavüzün öğrenilmesinden itibaren altı ay içinde yapılmalıdır. Aksi halde zamanaşımı nedeniyle şikayet hakkı düşmüş olacaktır. Zarar gören gerek tazminata ilişkin davasını gerekse, savcılığa yaptığı suç duyurusunu ispat etmek için, gerekli verileri toplamalıdır. İzinsiz yayınlayan internet sitesinin ekran görüntüsünün alınması işe yarayabilir.

FSEK ‘nun 71. maddesi hangi hallerin cezalandırıldığını açıkça düzenlemektedir. Buna göre:

  • Başkasına ait esere, kendi eseri olarak ad koyan kişi altı aydan iki yıla kadar hapis veya adlî para cezasıyla cezalandırılır. Bu fiilin dağıtmak veya yayımlamak suretiyle işlenmesi hâlinde, hapis cezasının üst sınırı beş yıl olup, adlî para cezasına hükmolunamaz.
  • Bir eserden kaynak göstermeksizin iktibasta bulunan kişi altı aydan iki yıla kadar hapis veya adlî para cezasıyla cezalandırılır.
  • Hak sahibi kişilerin izni olmaksızın, alenileşmemiş bir eserin muhtevası hakkında kamuya açıklamada bulunan kişi, altı aya kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
  • Bir eserle ilgili olarak yetersiz, yanlış veya aldatıcı mahiyette kaynak gösteren kişi, altı aya kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
  • Bir eseri, icrayı, fonogramı veya yapımı, tanınmış bir başkasının adını kullanarak çoğaltan, dağıtan, yayan veya yayımlayan kişi, üç aydan bir yıla kadar hapis veya adlî para cezasıyla cezalandırılır.

İnsanlarda telif haklarına ilişkin duyarlılığın gelişmesi yanında, blog servis sağlayıcılarına da teknik görevler düşüyor. Sayfaların “kopyalanamaz” olması, içerik hırsızlığını azaltacaktır. Örneğin milliyet blog yazılarının seçilerek kopyalanması mümkün değildir. Blogger, blogcu gibi yoğun kullanılan servis sağlayıcıları, kopyalanamaz sayfalarla telif haklarının korunmasına teknik açıdan destek olabilirler.

Bu sitenin yazıları “WordPress – No Copy” eklentisi ile korunmaktadır. Çoğu yazı hırsızlığının RSS beslemelerine abone olunarak yapıldığı düşünüldüğünde, beslemelerde yazının tamamını değil, özetini yayınlamanızı tavsiye ederim. WP kullanıcıları bunu okuma ayarlarından kolayca ayarlayabilirler. Resimleri kopyalanmaktan korumak pek mümkün olmasa da en azından bandwich hırsızlığından korunmak için server panelinizden hotlink protection özelliğini etkinleştirmenizi öneririm.

Facebook yorumları

adet yorum

Powered by Facebook Comments

Avukat, Arabulucu Şamil Demir (LL.M, MCIArb) 1976 Yılında Ankara’ da doğmuştur. 1997 yılında Anadolu Üniversitesi Hukuk Fakültesinden, 2011 yılında Başkent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Özel Hukuk yüksek lisans programından mezun olmuştur. 1998 yılından bu yana Ankara Barosuna kayıtlı olarak serbest avukatlık yapmaktadır. 14.11.2013 tarihinden bu yana Adalet Bakanlığı Arabuluculuk Siciline kayıtlı arabulucudur. İngilizce bilmektedir. Evli, bir çocuk babasıdır. Şamil Demir, şu kurumlara üye ve akreditedir: - Ankara Barosu (Sicil No: 13560) Türkiye Barolar Birliği (Sicil No: 43868) - Adalet Bakanlığı HİGM Arabuluculuk Daire Başkanlığı (Sicil No: 0002) - Alternatif Uyuşmazlık Çözümleri Derneği (Başkan) - Chartered Institute of Arbitrators (MCIArb, Mediator Member: 36195) - International Mediation Institute, Certified Mediator Mediators Beyond - Borders International, Member World Mediation Organization, Fellow

“Blog yazarlarının telif hakları” hakkında 20 yorum var

  1. Şamil Bey,

    Konu hakkındaki bilgilendirmeniz için çok teşekkür ederim ancak bir sorum var. İlgili yazıların yazılı dökümünü PTT vasıtasıyla kendimize yollasak resmi bir kurum olduğu için kanıt yerine geçer midir?

    Vermiş olduğunuz faydalı bilgiler için teşekkür ederim,

    Bahadır

  2. Yazının kime ait olduğunu ya da nerede önce yayınlandığını ispat etmek en büyük sorunlardan birisi. Bu konuyu mahkemelere anlatmak da zor maalesef. Kendinize yolladığnı mektubun içinde ne olduğunu anlatmakta da zorlanabilirsiniz.

  3. Merhabalar Şamil bey,

    Kendi yaptıgım (ördüğüm-ürettiğim) ve yapım aşamalarını resimlerle yayınladıgım örgü-dantel v.s gibi çalışmalarımın bulundugu bir hobi blogum var.

    Bir kaç forum ve bunların üyeleri bu çalışmalarımı izinsiz copy/paste yaparak kendi sitesine eklemektedirler.
    Bir-iki tanesine bu konuda uyarı yapma geregi hissetim artık, fakat biri beni hiç kaale almazken bir digeri resimlerin üzerinde blog adresin var altınada alıntı yazdım daha ne istiyorsun diyor.

    Öncelikle her iki forumu savcılıga verdim ve blogumda da kendimce mücadele etmeye başladım bunlara karşı çünkü bu konuda sıkıntı yaşayan birçok bayan blogcu var, fakat yazdıgım bir yazıda kendisine “hırsız” dedigim için beni savcılıga verecegini iddia ediyor.

    Sevgilerimle Nur.

  4. Forumlar yazarlar için tam bir baş belasına dönüşmüş durumda. Bilinçsiz forum kullanıcıları, gerçekten yenilik getiren ve dikkat çekici yazıları foruma kopyalayarak “iyi bir şey” yaptıklarını zannediyorlar. Hatta telif haklarına ilişkin bu yazının bile kopyalanabiliyor olması, olayın vehametini gözler önüne seriyor.

    Yazarların bu konuyla ilgili mücadelelerinin yoğunlaşıyor olması önümüzdeki dönemde çok kullanıcılı ve kontrolden çıkmış forumları zora sokacağa benziyor.

    Yasal yollar yanında bu tür sitelerin beslendiği arama motorlarına yapılacak şikayet de ayrı bir seçenek. Bunun için aşağıdaki linki kullanabilirsiniz:

    http://www.google.com/support/contact/bin/request.py?contact_type=Google_legal&hl=tr

    Ayrıca yeni yazdığım yazıyla alıntı yapmak konusundaki kafa karışıklığını giderdim:
    https://www.samildemir.av.tr/2009/05/kopyala-yapistir-yazarlik/

  5. Merhaba. Nur arkadaşımın sayfasından geldim. Onun bahsettiği şikayetler malesef benim içinde geçerli. Üstelik daha da farklı birşey yaşadım. Kendi emeğim olan bir modelin resmini alıp bir motif makinesi firması ambalajında resmimi kullanmış.Yine bir blogcu arkadaş farkedip kutunun resmini çekip yollamış. Üzerinde herhangi bir adres yokmuş.

  6. merhebelar
    http://www.flickr.com adresinde fotoğraflarımızı yayınlıyoruz.
    benim başıma ciddi bir vaka gelmemekle beraber fotoğrafı izinsiz bir şekilde Türkiye’nin sayılı gazetelerinin web sayfalalarından tutun da resmi kurumlara kadar farklı ortamlarda kullanıldığına (kimisinin fotoğrafları kırpılarak, kimisinin farklı şekillerde) şahit oluyor duyuyoruz bu durumda bloglardaki gibi fotoğraflarımız için de web ortamında veya basılı olarak kullanılan eserler için aynı kaideler GEÇERLİDİR.

  7. Çok teşekkürler faydalı bir yazı olmuş. İzninizle blogumda bu bilgilendirici ve bilinçlendirici yazınızdan bahsetmek isterim.
    Sevgiler

  8. Bizim için çok detaylı açıklayıcı güzel bir yazı . Bu konuda o kadar sıkıntımız var ki. Forumlarda bizim fotoğraf adreslerimizle yayınlanıp bir de üzerimizden hosting kapasitemiz kullanılıyor bu da olayın başka yönü, onun için tedbirler geliştirdik.
    wordpress no copy eklentisini hemen inceliyoruz. Çok teşekkürler.

  9. öncelikle çok teşekkürler güzel bir yazı olmuş, böyle bir durum da benim başıma gelmişti facebook’ta x sayfasında bir yazım copy/paste yapılarak yayınlanmış üstelik bu da yetmezmiş gibi yazının başına “bu yazı yoğun istek üzerine kaleme alınmıştır” şeklinde bir cümle eklenmiş. birkaç kez uyardım kaldırıldı ama yine yazılarımın çalınmadığından emin olamıyorum; neyse fazla uzatmadan kolay gelsin dileklerimle…

  10. Tam da aradığım buydu. Gerçekten çok teşekkür ederim! Artık iyi ile kötünün ayrılma vakti gelmişti! Ellerinize sağlık!

  11. dergicilik alanında faliyetlerim var. Bu günlerde toplumda şöyle bir ihtiyac belirdi KÖŞE YAZILARINI BİR ARADA GÖRMEK. ulusal gazetelerdeki köşe yazılarını haftalık olarak bir araya getitip dergi konumunda yayınlamak istiyorum.yapmak istediğim işin gazete sahipleri ve yazarlar tarafından sıkıntı yaşanıp yaşanmayacağı hukuki açıdan sakıncaları olup olmadığı konusunda endişelerim var.

  12. Teşekkürler bunları bilmek hatta daha da açmak gerek…

  13. Peki Şamil bey benim kendi blogumda paylaştığım kendime ait yazıları bir yere başvurarak tescilletmem gerekiyor mu?

  14. Yazılarınızı korumak ve size ait olduğunu ispat etmek için zaman damgası (time stamp) kullanabilirsiniz. Eğer blog veya site sahibiyseniz düzenli olarak aldığınız sunucu yedeğini ya da blog sayfanızın xml içeriğini zaman damgasıyla damgalayabilir, damgalandığı tarihten sonraki ihlalleri bu damga ile ispat edebilirsiniz. Bu yazıyı notere onaylatmakla benzer hak ve sonuçları doğurur ve mahkemeler tarafından rahatça kabul görür.

  15. Avukat Şamil Bey, bu yazınızın bana gerçekten çok faydası oldu. Artık rahat rahat içerik paylaşabileceğim.

    Teşekkür eder, iyi çalışmalar dilerim.

  16. Merhaba Şamil Bey, henüz yeni bir blogger’ım. Paylaşmak güzeldir ilkesi ile yola çıktım ama görüyorum ki paylaşmayı hırsızlıkla karıştıranlar varmış. Hiç bu açıdan bakmamıştım duruma. Sizin yazınıza ulaştım ve hem teşekkür etmek hem de merak ettiklerimi sormak istedim.
    Sahip olduğumuz bloglar kanunla korunuyor ancak yine de yayınlanan eserlerin, fotoğrafların bize özgü olduğunu kanıtlamak gerekiyor diyoruz. Bu işi ben kendim yapmaktan yana değilim. Çünkü bir şeyi eksik yaparım diye endişeleniyorum. İşi ehline bırakmayı düşünüyorum. Ancak sorum şu: Bu işi benim yerime benim adıma kim yapar? Blog sağlayıcım mı? Blog sağlayıcım dışında bir kaynaktan telif haklarımı korumasını istersem blog sağlayıcımla sıkıntı yaşar mıyım? Telif hakkımı koruma altına alan şirketle anlaşmayı internet üzerinden yaparsam yeterli olur mu? Kisacası nasıl bir yol izlemeliyim? Birine dava açtığımda ayağımı yere sağlam basmak istiyoru.
    Şimdiden teşekkürler…

  17. Merhaba Av. Şamil Bey,
    Bir kaç sorum vardı:

    1-Bir websitesinde bulunan ve o sitede host ediliyor olan bir görseli yine o sitenin URL’i ile ikinci bir websitesinde yayımlamak telif hakkı ihlaline girer mi ?

    2-Telif hakkı “y” kişisine ait olan görsel, “x” sitesinde host edilip/yayımlanıp, buradan da “z” sitesinde 1. maddeki gibi yayımlanırsa telif hakkı ihlali durumunda muhatap kim olur ?

    3-Google görsel aramalarda yukarıda bahsettiğim her iki durum mevcuttur(küçük görsele tıklayınca açılan büyük görseller “x” sitesinden çekilmektedir.), üstelik küçük resimleri kendi serverlarında host etmektedirler. Bu websitesi telif hakkı ihlali konusunda hangi taraftadır? “Görseller telif hakkına tabi olabilir” ibaresi telif hakkı ihlalini engelleyen bir durum mudur?
    Teşekkürler.

  18. Guzel bir site devamli takipteyim basarilarinizin devamini bekleriz

  19. Merhaba, ben blog yazarlığı yapıyorum ve bloğumdaki yazılarımın aynısını bir başka web sitesinde gördüm. Birçok yazımı olduğu gibi almış ve paylaşmış. Noktasına virgülüne hatta başlığına kadar her şey aynı. Ben bu konuda ne yapabilirim? Örnek vermem gerekirse
    bloğumdaki benim yazım: https://maviveedebiyat.blogspot.com.tr/2018/02/bir-hilal-ugruna-ya-rab-ne-gunesler.html

    benim yazımı çalan sitedeki yazı: http://www.turkdiliveedebiyati.org/bir-hilal-ugruna-ya-rab-ne-gunesler-batiyor-mavi-ve-edebiyat/

    Siz de incelediğinizde çalınmış olduğunu rahatlıkla anlayabilirsiniz. Telif hakkı alabilir miyim? Ne yapmam gerekli bana yardımcı olursanız sevinirim.

  20. Merhabalar Şamil Bey.Müzelerle ilgili kitaptan veya makalelerden okuduğum bilgileri harmanlayıp kendi cümlelerimle seo uyumlu yazmaya çalışacağım. Açacağım blog sayfamda kaynakça göstererek paylaşmayı düşünüyorum.Sizce bu telif hakkına sebep olur mu?

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir