Arabulucunun Duygusal Zekası: Müzakerenin Ötesinde Bir Bağ Kurmak 

Merhaba Değerli Meslektaşlarım.
Arabuluculuk pratiğinin merkezinde, genellikle göz ardı edilen ancak bir o kadar da hayati bir güç yatar: duygusal zeka. Yıllar içinde edindiğim tecrübe ve yaptığım gözlemler, başarılı bir arabuluculuğun sadece usule hakimiyet veya hukuki bilgiden ibaret olmadığını, asıl belirleyici olanın taraflar arasındaki karmaşık duygusal dinamikleri anlama ve yönetme becerisi olduğunu bana defalarca gösterdi. Göz ardı edilen duygusal boyutlar, genellikle yüzeysel anlaşmalara ve çözülmemiş altta yatan sorunlara yol açar.
Bu derin inançla, arabuluculukta duygusal zekanın ve empatinin rolünü yeniden ele alan kapsamlı bir makale kaleme aldığımı duyurmaktan mutluluk duyuyorum. “The Role of Emotional Intelligence in Mediation and Inter-Party Empathy Dynamics” başlıklı bu çalışma, konuya dair standart tartışmaların bir adım ötesine geçerek, uygulayıcılara yeni, somut ve stratejik araçlar sunmayı hedefliyor.

Bu makalede, özellikle üzerinde durduğum ve alana yeni bir bakış açısı getireceğine inandığım iki orijinal tespiti sizlerle paylaşmak istiyorum:

1. Yeni Bir Model: “Empatik Uyumlanma Döngüsü” (Empathic Attunement Cycle)
Arabulucunun empatisinin taraflar üzerindeki etkisini basit bir neden-sonuç ilişkisi olarak görmekten vazgeçmeliyiz. Makalede önerdiğim bu döngü, süreci çok daha dinamik bir şekilde ele alıyor.

  • Nedir? Bu model, yüksek duygusal zekaya sahip bir arabulucunun, taraflardan birinin (A Tarafı) duygularını doğru bir şekilde algılayıp onayladığında, bunun sadece o tarafı rahatlatmakla kalmadığını öne sürer. Bu doğrulama, A Tarafı’nın savunmasını düşürür ve daha yapıcı bir tutum sergilemesini sağlar.
  • Nasıl Çalışır? Arabulucu, bu yumuşamış ve daha otantik hali, B Tarafı için ustaca “tercüme eder” veya yeniden çerçeveler. B Tarafı, hem arabulucunun empatik modellemesini hem de karşı tarafın değişen tavrını gözlemleyerek daha alıcı hale gelir ve küçük de olsa bir empati adımı atar. Bu küçük adım, arabulucu ve A Tarafı tarafından fark edildiğinde, pozitif bir geri bildirim döngüsü başlar ve küçük empatik jestler, zamanla daha derin bir karşılıklı anlayışa evrilir.
  • Pratik Faydası: Bu döngü, arabuluculara, empatinin nasıl “katalize edilebileceğini” ve seans içinde bilinçli adımlarla nasıl yönetilip büyütülebileceğini gösteren bir yol haritası sunar.

2. Stratejik Bir Yaklaşım: “Diferansiyel Empati Yolları” (Differential Empathy Pathways)
Usta arabulucular, empatiyi her duruma aynı şekilde uygulamazlar. Makalede geliştirdiğim bu ikinci kavram, arabulucunun “teşhise dayalı” ve stratejik empati kullanımını tanımlar.

  • Nedir? Bu yaklaşım, arabulucuların çatışmanın doğasına ve tarafların duygusal gerilim seviyesine göre bilişsel empati (karşıdakinin düşüncesini ve bakış açısını anlama) ile duygusal empati (karşıdakinin hislerini paylaşma veya hissetme) arasında bilinçli bir seçim yaptığını öne sürer.
  • *Nasıl Çalışır? Örneğin, tarafların birbirini dinleyemeyecek kadar öfkeli olduğu yüksek gerilimli bir boşanma davasında, arabulucu öncelikle bilişsel empatiye odaklanır. Amacı, tarafların önce birbirlerinin pozisyonlarını, ihtiyaçlarını ve endişelerini rasyonel bir düzeyde anlamalarını sağlamaktır. Duygusal bir bağ kurma hedefi ise bilinçli olarak ertelenir. Buna karşılık, daha düşük gerilimli bir komşuluk anlaşmazlığında, arabulucu daha hızlı bir şekilde duygusal empati yoluna girebilir ve tarafları kişisel hikayelerini paylaşmaya teşvik ederek insani bir bağ kurmalarını sağlayabilir.
  • Pratik Faydası: Bu stratejik esneklik, arabulucunun müdahalelerinin doğru zamanda ve doğru şekilde yapılmasını sağlar, böylece boşa çaba harcanmasını veya gerilimin yanlışlıkla tırmandırılmasını önler.

Bu makale, arabuluculuk pratiğimizi daha bilinçli, daha derinlikli ve nihayetinde daha “insani” bir zemine oturtma çabamın bir ürünüdür. Amacım, hepimizin sezgisel olarak yapmaya çalıştığı bu karmaşık duygusal dansa bir dil ve bir yapı kazandırmaktır.

Makalenin tamamını okumak ve bu kavramları daha derinlemesine incelemek için aşağıdaki bağlantıyı kullanabilirsiniz:

Facebook yorumları

adet yorum

Powered by Facebook Comments

Avukat, Arabulucu Şamil Demir (LL.M, MCIArb) 1976 Yılında Ankara’ da doğmuştur. 1997 yılında Anadolu Üniversitesi Hukuk Fakültesinden, 2011 yılında Başkent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Özel Hukuk yüksek lisans programından mezun olmuştur. 1998 yılından bu yana Ankara Barosuna kayıtlı olarak serbest avukatlık yapmaktadır. 14.11.2013 tarihinden bu yana Adalet Bakanlığı Arabuluculuk Siciline kayıtlı arabulucudur. İngilizce bilmektedir. Evli, bir çocuk babasıdır. Şamil Demir, şu kurumlara üye ve akreditedir: - Ankara Barosu (Sicil No: 13560) Türkiye Barolar Birliği (Sicil No: 43868) - Adalet Bakanlığı HİGM Arabuluculuk Daire Başkanlığı (Sicil No: 0002) - Alternatif Uyuşmazlık Çözümleri Derneği (Başkan) - Chartered Institute of Arbitrators (MCIArb, Mediator Member: 36195) - International Mediation Institute, Certified Mediator Mediators Beyond - Borders International, Member World Mediation Organization, Fellow

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir