Arabuluculuk, ticari uyuşmazlıkların çözümünde etkin olarak kullanılabilecek bir yöntemdir. Arabuluculuk uyuşmazlıkların çözüm yelpazesinde müzakerenin hemen yanında yer alır. Çünkü arabuluculuk, arabulucu destekli bir müzakeredir ve ticari uyuşmazlıklarda karşılıklı görüşmelerin başarısız olması halinde uygulanır.

Diğer yollara göre avantajları

Arabuluculuğu ticari uyuşmazlıkların çözümünde başvurulan diğer yollardan ayıran en önemli özelliği ise karşılıklı anlaşmaya dayalı bir süreç olmasıdır. Tahkim, uzman görüşü, tarafsız ön değerlendirme gibi diğer bazı çözüm yolları tarafların karşılıklı anlaşmasını esas alan çözümler getirmez. Bu nedenle taraflar içinde bulundukları ticari uyuşmazlıkları tahkim yoluyla kendilerine bir karar dayatılmadan önce ve bunu engellemek amacıyla yararlanabilirler. Bu yönüyle arabuluculuk, tarafların kendi çözümlerini kendileri şekillendirdikleri tarafsız üçüncü bir kişinin katılımıyla yürütülen tek süreçtir. Özellikle standart inşaat sözleşmelerinde uyuşmazlıkların yönetiminde arabuluculuk tahkim öncesinde denenebilecek dostane bir uyuşmazlık çözüm yolu olarak karşımıza çıkmaktadır. Uyuşmazlıkların bu aşamada arabuluculuk yoluyla çözüme kavuşması, nispeten çok uzun sürecek tahkim yargılamasına başlanmasına engel olacağı gibi işin de devamı sağlanmış olur.

Bilinirlik

Konu ticari uyuşmazlıklar olduğunda, alternatif uyuşmazlık çözümü gündeme geldiğinde kimi ülkelerde arabuluculuk, kimi ülkelerde de tahkim ilk akla gelen çözüm yoludur. Örneğin Alternatif uyuşmazlık çözümü (ADR) ingiltere’de arabuluculuğu çağrıştırırken yakın zamana kadar Türkiye’de tahkimi çağrıştırmaktaydı. Ancak ülkemizde arabuluculuk hakkındaki farkındalığın ve tecrübeli arabulucuların sayısının artmasıyla birlikte ticari uyuşmazlıklar bakımından ADR gündeme geldiğinde artık ilk akla gelen seçeneğin arabuluculuk olduğunu gözlüyoruz.

Arabuluculuğun meslek olarak kabul görmesi

Bir ülkede profesyonel hizmetlere başvurma alışkanlığı kültürel temelleri olan bir konudur. Ticaretle uğraşanların uyuşmazlıklarını tarafsız bir üçüncü kişinin yardımını alarak çözmeyi istemesi de bir dönüşüm geçirmeleriyle mümkün olur. Toplumun geneline göre değişime ve özellikle bu değişim verimlilik ve kar artışı sağlayacaksa en iyi uyum sağlayacak kesim ticaretle uğraşanlardır. Bu nedenle ticari uyuşmazlıklarda arabuluculuğun getireceği yararlar bu kesime anlatıldığı ölçüde başarı hikâyelerine erişmelerine de yardımcı olunmalıdır. Bu yolla arabuluculuktan ne şekilde yararlanabileceğini fark eden ticaret dünyasının arabuluculuk yolunu benimsemesi kolaylaştırılabilir.

Uzman ticari arabulucu ihtiyacı

Ticari uyuşmazlıklar karmaşık ve çok uluslu olabilir. Bu nedenle arabulucuların karmaşık ve çok uluslu uyuşmazlıkların çözümüne yardımcı olabilecek düzeyde yetkinliğe kavuşturulması gerekir. Arabuluculuğun gelişimi bakımından ileriye yönelik olarak atılacak adımlardan birisi de ticari arabuluculuğun bir uzmanlık alanı olarak belirlenmesi ve arabulucuların sektör gerekliliklerine uygun iletişim, uyuşmazlık analizi ve kültürel farklılıkları da içeren süreç yönetimi yetenekleriyle donatılmasıdır. Örneğin,

• finans,
• rekabet,
• inşaat,
• enerji,
• medya ve eğlence,
• franchise,
• sigorta ve reasürans,
• fikri mülkiyet,
• ortaklık,
• aile şirketi,

gibi sektör ve başlıklarda yaşanabilecek ticari uyuşmazlıklarda arabuluculuğun yaygınlaşması zamanla alt uzmanlık alanlarının ortaya çıkmasını sağlayacaktır. Özellikle uluslararası ticari arabulucuların taraflara yardımcı olurken tarafların yerel düzenlemelerini ve gerekliliklerini dikkate alması gerekebilir. Bunun mümkün olmadığı ya da uyuşmazlığın çok kapsamlı olduğu hallerde ticari arabuluculuk bizim eş/birlikte arabuluculuk olarak ifade ettiğimiz co-mediator’ler yardımıyla da çözüme kavuşabilir.

Facebook yorumları

adet yorum

Powered by Facebook Comments